୧-୧୬ ମେ, ୨୦୦୮
ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଭାରତର ଭବିଷ୍ୟତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଯେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି – ତାହା ତାଙ୍କର ପୂଜନୀୟା ମାତା ଶ୍ରୀମତୀ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି ଡକ୍ଟର ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ମନୋନୀତ କରିବା ଦିନରୁ ହିଁ ଜଣାପଡ଼ିଛି । କିନ୍ତୁ ତାହାର ସଶବ୍ଦ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି- ତାହା ପୁଣି କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ତଥା କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳର ଦୁଇ ବରିଷ୍ଠ ଓ ପ୍ରବୀଣ ନେତା ଅର୍ଜୁନ ସିଂହ ଓ ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହେବା-ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ବେଶ୍ ଚହଳ ପକାଇ ଦେଇଛି । ଅର୍ଜୁନ ସିଂହ ଓ ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କର ଏତାଦୃଶ ବକ୍ତବ୍ୟକୁ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ ନାପସନ୍ଦ କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ବେଶ୍ ପ୍ରଚାରିତ ହେଉଛି । ଏହା ତୋଷାମଦିର ଚରମ ଉଦାହରଣ ବୋଲି କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ଭିତରୁ ହିଁ ବିବୃତି ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦକୁ ନୁ୍ୟନ କରାଯାଉଛି ବୋଲି ବିଜେପି ଦଳ ତରଫରୁ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି । ମାତ୍ର ବର୍ଷେ ପରେ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏ’ଭଳି ବିତର୍କ ବେଶ୍ ତାପôଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି ।
ଯଦି ଧରିନିଆଯାଏ ଯେ ଅର୍ଜୁନ ସିଂହ ଓ ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀ ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଭବିଷ୍ୟତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ତୋଳି ଧରିବା ଓ ଏହାକୁ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ତରଫରୁ ତୋଷାମଦିର ଆଖ୍ୟା ଦେଇ ସମାଲୋଚନା କରିବା ଏକ ଅଭିନୟ ନୁହେଁ ( କାରଣ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବା ଓ ତାଙ୍କୁ ପଦବୀ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଧାଡ଼ିବାନ୍ଧି କଂଗ୍ରେସ ନେତାମାନେ ଅନୁରୋଧ କରୁ କରୁ ଭାବପ୍ରବଣ ହୋଇ ପଡ଼ୁଥିବାର ଅଭିନୟ ଯେଉଁମାନେ ଦେଖିଛନ୍ତି- ସେମାନେ ଏହାକୁ ଆଉ ଏକ ଅଭିନୟ ଭାବିବା ଅସମ୍ଭବ ନୁହେଁ) ତା’ହେଲେ ଏଇ ଦୁଇ ବରିଷ୍ଠ ମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କ ଅଧୀନରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାକୁ ଯେ ଆଉ ଗ୍ରହଣ କରିପାରୁନାହାନ୍ତି, ତାହା ହିଁ ଜଣାପଡ଼ୁଛି, କାହିଁକି?
ଶୁଦ୍ରକ ବିଚାରରେ-ମନମୋହନ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କର ଅଧୀନରେ ବିଭିନ୍ନ ପଦପଦବୀରେ ଥାଇ ଏମାନଙ୍କର ଏକଦା ଅଧସ୍ତନ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଜି ମନମୋହନଙ୍କ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟକରିବା ଏମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିଶ୍ଚିତ ଗ୍ରହଣୀୟ ହେଉନାହିଁ । ସମ୍ପ୍ରତି ଦରଦାମ ବୃଦ୍ଧି ଯେତେବେଳେ ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କର ଅର୍ଥନୈତିକ ପତିଆରାକୁ ବିଦ୍ରୁପ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି-ସେତେବେଳେ ଏଇ ଦୁଇ ବରିଷ୍ଠ ମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନଙ୍କୁ ଅପଦସ୍ଥ କରିବାର ଏହି ଅପୂର୍ବ ସୁଯୋଗକୁ ହାତଛଡ଼ା କରିବାକୁ ଚାହିଁନାହାନ୍ତି । ଆଉ ଏକ କାରଣ ହୋଇପାରେ ଯେ, ନିଜେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର କୌଣସି ସମ୍ଭାବନା ନଥିବାର ଅନୁମାନ କରି, ସାଧାରଣ ପୃଷ୍ଠଭୂମିର ମନମୋହନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ପୁନଶ୍ଚ ମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ଅପେକ୍ଷା ନେହେରୁ-ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାରର ଏକାନ୍ତ ଅନୁଗତ ଭାବେ ପରିଚିତ ଏଇ ଦୁଇ ବରିଷ୍ଠ ମନ୍ତ୍ରୀ- ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅଧୀନରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାକୁ ଅଧିକ ଗୌରବମୟ ବୋଲି ଭାବିଥାଇପାରନ୍ତି ।
କିନ୍ତୁ କଂଗ୍ରେସ ଭିତରୁ ଯେଉଁମାନେ – ଏଇ ଦୁଇ ବରିଷ୍ଠ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ତୋଷାମଦି ବୋଲି ଅଭିହିତ କରି- ସତେ ଯେପରି କଂଗ୍ରେସଦଳ ଭିତରେ ତୋଷାମଦି ଏକ ଘୃଣ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବୋଲି ଧାରଣା ଦେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି- ସେମାନଙ୍କର ତୋଷାମଦିକୁ ବିରୋଧର ଆନ୍ତରିକତା ବୁଝାପଡ଼ନ୍ତା ଯଦି ସେମାନେ ସାଧାରଣରେ ଘୋଷଣା କରିବାର ସାହସ ଦେଖାନ୍ତେ ଯେ ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀ ନେହେରୁ-ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାରର ଦାୟାଦ ହୋଇଥିବାରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବେ ନାହିଁ । ଏହା ତ’ କେହି ପାଶୋରିନାହାନ୍ତି ଯେ ଏକଦା କଂଗ୍ରେସର ନିଷ୍ଠାପର ସଦସ୍ୟ ଓ ଲୋକସଭାର ପୂର୍ବତନ ବାଚସ୍ପତି ପି.ଏ. ସାଙ୍ଗ୍ମା ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦପାଇଁ ବିରୋଧ କରିଥିବାରୁ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ଛାଡ଼ିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । କହିବା ବାହୁଲ୍ୟ ଯେ କେହି ପି.ଏ. ସାଙ୍ଗ୍ମା ହେବାକୁ ଚାହିଁବେ ନାହିଁ ।
ତେଣୁ ପ୍ରକାଶ୍ୟରେ ତୋଷାମଦ କରାଯିବା ଓ ପ୍ରକାଶ୍ୟରେ ଏ’ଭଳି ତୋଷାମଦକୁ ସମାଲୋଚନା କରାଯିବା-ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଭାବମୂର୍ତ୍ତ ତିଆରି ପାଇଁ ଯେ ଏକ କୌଶଳ-ଏଥିରେ ସନେ୍ଦହ ନାହିଁ । ଯେଉଁମାନେ ଚତୁର ସେମାନେ ବୁଝିପାରନ୍ତି-ଏହି କୌଶଳକୁ । ଗୋଟିଏପଟେ ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ଦାନା ବାନ୍ଧୁଥିବ-ଏପଟେ ଭାବମୂର୍ତ୍ତ ବଢ଼ୁଥିବ-ଏହା ହେଉଛି ଏହିପ୍ରକାର କୌଶଳର ଅସଲ ଉଦେ୍ଧଶ୍ୟ । ଏହାର ଅର୍ଥନୁହେଁ ଯେ ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର ଗୁଣ ନାହିଁ । କାରଣ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତରେ ବିଭିନ୍ନ ଗୁଣର ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଛନ୍ତି-ଏହା ଭିନ୍ନ କଥା ଯେ ନେହେରୁ ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାରର ଦଖଲରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ହିଁ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ କଥା ଜଳ ଜଳ ଦିଶୁଛି ଯେ ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀତ୍ୱର ଆଉ ପୁନରାବୃତ୍ତ ହେବନାହିଁ ।